Deserteur
Met de loodzware erfenis van de Holocaust heeft Duitsland een levenslange ereschuld aan Israël. Dus als zelfs bondskanselier Friedrich Merz zich ‘voor zijn doen’ (De Volkskrant van 25 mei) kritisch uitlaat over het geweld in Gaza dan is er iets aan de hand. Tegelijkertijd geldt ook voor hem het bekende dilemma van Goethe: ‘Zwei Seelen wohnen, ach in meiner Brust’ namelijk de koopman en de dominee. Enerzijds zijn onze oosterburen nog steeds een van de grootste leveranciers van wapens voor de oorlog met Hamas, vooral via het Düsseldorfse Rheinmetall (omzet in 2024 bijna tien miljard, netto winst ruim achthonderd miljoen, werkgelegenheid voor dertigduizend mensen), anderzijds hoeft premier Benjamin Netanyahu tijdens een staatsbezoek aan Duitsland niet te vrezen voor uitlevering aan het Internationaal Strafhof in Den Haag. Een van de verschrikkelijkste gebeurtenissen sinds de inval van Hamas op 7 oktober 2023 zou daar ooit eventueel ter sprake kunnen komen: een Palestijns echtpaar, allebei arts in een Gazaans ziekenhuis, verloor vorige week bij een bombardement negen van hun tien kinderen. De man raakte zwaargewond aan zijn hoofd en verkeert in levensgevaar, de overlevende elfjarige zoon was door ondervoeding bijna te verzwakt om aan zijn geraakte arm geopereerd te kunnen worden. Het zijn dit soort gruwelijke drama’s die niet alleen wereldwijd, maar ook steeds meer in Israël zelf de opinie stevig beïnvloeden. In dezelfde editie van De Volkskrant kunnen we lezen waartoe dit kan leiden, behalve tot protesten door de burgerbevolking: zelfs de trouwste dienaren van het land, soldaten van het leger, beginnen te twijfelen over de rechtvaardigheid van hun missie. Een van hen is de 26-jarige Ron Feiner, student filosofie, economie en politieke wetenschappen. Als reservist diende hij al bijna een jaar, maar een nieuwe oproep legt hij naast zich neer. Hij weigert nog langer te vechten en moet daarvoor twintig dagen de cel in, de langste gevangenisstraf voor een Israëlische dienstweigeraar sinds het begin van de oorlog. Zijn commentaar is duidelijk: ‘Als we veiligheid willen moeten we nu stoppen. Voortzetting van de strijd is immoreel. De vernietiging in Gaza is onrechtvaardig. Het draagt niet bij aan de terugkeer van onze gijzelaars. Zelfs onze regering zegt dat, volgens de nieuwe oorlogsdoelen hebben zij geen prioriteit meer. Het gaat nu om de verovering van Gaza. En om hun eigen politieke overleving, natuurlijk, maar dat zeggen ze niet. Ik denk ook dat het de toekomst van Israël schaadt’. Over de zwaarte van zijn sanctie heeft hij gemengde gevoelens: ‘Ik denk dat mijn straf niet terecht is, maar ik ben heel blij dat ik deze keuze heb gemaakt. Ik ben er trots op. Als dit is wat ik kan doen om zo snel mogelijk een einde te maken aan deze oorlog, om een deal te krijgen die de gijzelaars terugbrengt en een betere toekomst biedt aan de burgers van Gaza en de burgers van Israël, dan doe ik het. Twintig dagen in de gevangenis zitten is geen eerlijke prijs, maar ik ben bereid om die te betalen.’ Ron Feiner is geen lafaard omdat hij deserteert. Ron Feiner is ook geen held omdat hij een punt maakt voor menselijkheid, stelling durft te nemen tegen onrecht en zichzelf wegcijfert. Ron Feiner is een van de talloze verliezers in dit conflict dat – hoe het ook afloopt - geen winnaars zal kennen.
Copyright Peter Bonder.