Gewetensnood
Youp van ‘t Hek, Freek de Jonge en Adriaan van Dis worden door velen, en vooral ook door zichzelf, gezien als de verdedigers van het restant aan cultuur, beschaving en geweten dat Nederland nog te bieden heeft. Voordat we met z’n allen ten onder gaan aan het morele verval in onze verrotte samenleving zijn zij er tenminste nog aan wier morele superioriteit, hoogstaand normbesef en onmetelijke wijsheid we ons in de hoogste nood vast kunnen klampen. Als deze drie grijze goeroes besluiten dat ze niet in één adem genoemd willen worden met een bepaald bedrijf, wie ben ik dan om hun voorbeeld níet te volgen? Dus heb ik mijn Koga-fiets en de Batavus van mijn vrouw op Marktplaats gezet, krijgen onze kleindochters geen Wicky limonade meer, mijd ik met mijn auto de garages van Q-park, gaat er een dikke streep door de vakantie bij Roompot, zijn alle producten van Blue Band en Becel op de zwarte lijst gezet, doe ik de boekhouding niet meer met software van Exact en koop ik mijn nieuwe bril niet bij Hans Anders (en kan ik eindelijk dat Van ‘t Hekje maken: maar wel bij Hans Elders). Serieus: wat is de overeenkomst tussen Youp van ‘t Hek, Freek de Jonge en Adriaan van Dis enerzijds en mijn particuliere relatie tot mijn Koga-fiets en de Batavus van mijn vrouw, de Wicky limonades voor onze kleindochters, de garages van Q-park, een vakantie bij Roompot, de producten van Blue Band en Becel, de software van Exact en de brillen van Hans Anders anderzijds? Dat zal ik u proberen uit te leggen: Koga, Batavus, Wicky, Q-park, Roompot, Blue Band, Becel, Exact en Hans Anders zijn namen uit de portfolio van KKR (voluit: Kohlberg Kravis Roberts & Co.), een Amerikaans investeringsbedrijf in de private equity-sector. Recente overnames van KKR zijn het Engels-Luxemburgse bedrijf Superstruct dat onder andere het festival De Zwarte Cross organiseert waar Youp van ‘t Hek zou optreden en de Nederlandse uitgeverij VBK waar Freek de Jonge en Adriaan van Dis hun boeken laten produceren en promoten. Van ‘t Hek, De Jonge en Van Dis (laten we ze met de ons verschuldigde eerbied, devotie en nederigheid De Grote Drie noemen) zijn verontwaardigd dat ze buiten hun wil betrokken zijn geraakt bij een bedrijf dat omstreden is vanwege investeringen in onder meer fossiele projecten, de wapensector en Israëlische data- en surveillancetechnologie. Ook zou KKR financieel deelnemen in bedrijven die actief zijn op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. De Volkskrant omschrijft het bedrijf als 'het lelijke gezicht van het kapitalisme' – er kennelijk vanuit gaande dat het kapitalisme dus ook een mooi, althans niet lelijk gezicht kent. Het nieuws van de overname, die overigens al in oktober 2024 plaats vond, leidde tot veel verontwaardiging in de festivalwereld en daarbuiten. De organisatie van de Zwarte Cross noemt KKR ‘de boze stiefmoeder waar wij niet voor hebben gekozen’. Youp van ‘t Hek gaat niet naar Lichtenvoorde (dat scheelt weer een treurige afzeikcolumn in de NRC), Freek de Jonge en Adriaan van Dis willen weg bij hun uitgever (de talkshows zijn al vriendelijk verzocht om hen als eerste te programmeren omdat het anders wellicht te laat voor ze wordt). En om het allemaal nog veel hartverscheurender te maken: zul je net zien dat de favoriete Wicky van onze kleindochters uitgerekend nu in de aanbieding is. Je moet wat over hebben voor je principes.
Copyright Peter Bonder.