De wolf en de buffel
Een nieuwe verkiezingsposter van de PVV veroorzaakt grote commotie en is op sociale media het meest besproken ‘topic’. Het gaat hierbij om een dubbelportret van een wolf die we aan de linkerkant zien afgebeeld boven het onderschrift ‘PVV’ met naast hem een buffel en de tekst ‘PvdA’. Er boven staat ‘Aan u de keus’ waarmee de partij van Geert Wilders na de blonde vrouw en de oude moslima opnieuw duidelijk wil maken wat de kiezer na 29 oktober kan verwachten als er niet op de PVV gestemd wordt. De intentie is helder: de wolf is goed, want Nederlands, de buffel deugt niet omdat hij van buitenlandse afkomst is. Bovendien wordt hierbij handig ingespeeld op de actualiteit: vorige week werd een 52-jarige Amerikaanse miljonair in Zuid-Afrika gedood door een buffel waarop hij voor zijn plezier en tegen betaling van 600 euro per dag aan het jagen was. Volgens het survivalbedrijf Coenraad Vermaak (!) Safaris dat de jacht organiseerde ging het om een ‘niet-uitgelokte aanval’. Een woordvoerder van de PVV legt uit hoe de campagnestrategen bij de creatie van de poster te werk zijn gegaan. ‘Net als bij de vrouwenaffiche leggen we de nadruk op de onbewuste boodschap van: is dit wat je wil? Dus niet: stem op mij, maar: is dit wat je wil? De boodschap is helder, maar niet subtiel. Het komt over als een baksteen door je raam, een koevoet in je deur, een splinter onder je nagel. Het is geen satire, het is digitale karaktermoord, visuele polarisatie in zijn zuiverste, of zo u wilt: onzuiverste vorm. Het is niet alleen een karikatuur van de tegenstander, maar de schuldigverklaring van een complete groep. De wolf staat voor het geïdealiseerde beeld: jong, speels, vitaal en zuiver. De buffel is het tegenovergestelde: dreigend, vals, gemeen en op een duivelse manier monsterachtig, precies zoals de Ariërs en de Joden door de racistische propaganda in Der Sturmer van Julius Streicher werden weergegeven. Die beelden vormden de opmaat naar de Endlösung die in Auschwitz eindigde. Wat we hier zien is dus geen politieke uiting, maar een herhaling van een beproefde techniek voor impliciete haatzaaierij. Wie die beelden normaal gaat vinden verliest het vermogen om ze nog als gevaarlijk te herkennen. En dat is precies waar we op uit zijn: de kunst van de retoriek om het abnormale met het alledaagse te vermengen, waarbij de grens van de provocatie telkens een stukje verder wordt opgerekt totdat het onacceptabele nauwelijks nog opvalt. Ben ik zo duidelijk genoeg geweest? Of moet ik er nog bij vermelden dat de buffel die de Amerikaanse miljonair doodde een kafferbuffel was?’ (Met dank aan Sander Duivestein, trendwatcher nieuwe technologie, De Volkskrant, 12 augustus.)
Copyright Peter Bonder.