Rooie kakker

14 augustus 2025

‘In een tijd van groeiende polarisatie kiezen wij bewust voor verbinding en verantwoordelijkheid’ zo eindigt de ‘gezamenlijke’ verklaring van escalatie-queen Dilan Yesilgöz en Douwe Bob. Als betrouwbare politiek een kwestie van geloofwaardigheid is dan heeft de VVD maandag haar laatste beetje krediet definitief verspeeld. Het zogenaamde excuus inzake haar jodenhaat-tirade is een zeldzaam vertoon van theater, wansmaak en bedrog. Het zegt al genoeg over de oprechtheid van het communiqué dat het zonder de dreiging van een kort geding nooit zou zijn verschenen, laat staan geschreven, en dat het al met al ruim anderhalve maand heeft moeten duren voordat het hare majesteit behaagde zich hiertoe te verlagen. De partijleidster van de liberalen schaart zich hiermee in de schaduw van haar grote voorbeeld Mark Rutte die de sorry-truc ook regelmatig uit de hoge hoed toverde (gaswinning, toeslagen, slavernijverleden) zonder er ooit ook maar een woord van te menen. Een verontschuldiging uit de mond van een VVD’er lijkt nog het meest op wat de oude PvdA-voorman Jaap Burger (1904-1986) vond van een afspraak met een CDA-politicus: ‘Een scheet in een netje’. De woorden van Dilan Yesilgöz zeggen net zo veel, namelijk helemaal niets, als de retorische ontkenningen van Richard Nixon (‘I am not a crook’) en Bill Clinton (‘I did not have sex with that woman’). Nee, voor de waarheid moeten we niet bij de VVD zijn, daarvoor zijn we bij de SP van Jimmy Dijk aan een vertrouwder adres. De socialisten hebben altijd uitstekende kamerleden gehad die waar voor hun geld leverden terwijl ze een deel van hun inkomen aan de partijkas schonken. Michiel van Nispen, Renske Leijten, Bart van Kent – vriend en vijand zijn het erover eens dat ze garant stonden voor kwaliteit, betrouwbaarheid en solidariteit. Helaas hebben of gaan ze het parlement verlaten, maar hun opvolgers staan klaar om het stokje over te nemen. Een van hen is Maurits Hondmann, een 27-jarige fractiemedewerker die vijfde op de kandidatenlijst voor 29 oktober staat en dus vrijwel zeker is van zijn verkiezing. Daarmee krijgt de SP een rooie kakker in de kamer: hij is de zoon van een voormalige Unilever-manager die tegenwoordig zijn eigen biotechbedrijf in de Verenigde Staten runt. Hij groeide op in een villawijk van Chicago, ging naar een elitaire middelbare school waarvoor zijn ouders tienduizenden dollars per jaar betaalden en is zich terdege bewust van zijn bevoorrechte situatie, zoals hij het tegenover Het Parool onder woorden bracht: ‘Ik heb zelf geen studieschuld, maar ik vind het niet kunnen dat andere mensen lijden onder zo’n schadelijk neoliberaal beleid. Door te studeren kom je in Nederland bijna automatisch in de schulden, kun je geen huis kopen, kun je pas later beginnen aan de volgende stappen. Mensen moeten hun leven op pauze zetten door die schulden. En omdat mijn ouders toevallig rijk zijn, kan ik al die dingen wel doen? Dat slaat nergens op’. (-) ‘We zijn een van de rijkste landen ter wereld. Je zou hier gratis moeten kunnen studeren. Door hier als politiek achter te gaan staan, kun je direct het verschil maken in de levens van zoveel mensen’. (-) ‘Heel veel mensen die zelf de schulden niet hebben, zien de problemen niet. Ik zou er ook puur egoïstisch naar kunnen kijken en kunnen denken: het raakt mij toch niet. Maar het is juist ook voor de samenleving als geheel slecht wanneer iedereen maar in de schulden zit’. Even terug naar november 2024: bij het debat over de onderwijsbegroting stemde alleen de VVD voor de voorgenomen bezuiniging op onderwijs van twee miljard euro.