Pogrom?
Op vrijdag 8 november 2024 worden we wakker met het surrealistische nieuwsbericht dat Benjamin Netanyahu twee vliegtuigen naar Schiphol stuurt voor de evacuatie van Israëlische voetbalsupporters die in Amsterdam zijn gegijzeld. Het blijkt de nasleep van ‘Een gitzwarte nacht’ zoals de toepasselijke titel luidt van de NPO-Medialogica-documentaire die op 21 december is uitgezonden over de gebeurtenissen voor, tijdens en na de wedstrijd in de Europa League tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv op 7 november. Volgens de eerste overleveringen zijn veel aanhangers van de uitclub het slachtoffer geworden van een gruwelijke klopjacht die doet herinneren aan de duistere dagen van de Tweede Wereldoorlog. In De Volkskrant buitelen de politici over elkaar heen om te laten zien dat ze uit het juiste deughout gesneden zijn: Geert Wilders spreekt van een ‘jodenjacht’, Dilan Yesilgöz noemt het ‘pure jodenhaat’, Frans Timmermans heeft ‘beangstigende beelden’ gezien. Mirjam Bikker: ‘Misselijkmakend antisemitisme in de straten van onze hoofdstad.’ Derk Boswijk: ‘Tachtig jaar na de Tweede Wereldoorlog zijn er weer mensen als beesten op jacht naar joden’. Caroline van der Plas draait er in een talkshow ook niet omheen en weet wel wie de schuldigen zijn: ‘Moslimjongeren die het leuk vinden om met scootertjes op jodenjacht te gaan’. DENK-leider Stephan van Baarle is de enige die een ander geluid laat horen en het gedrag memoreert van de Maccabi-fans, die zich behalve aan fysiek geweld tegen taxichauffeurs in de binnenstad van Amsterdam ook schuldig hebben gemaakt aan verbale ranzigheid met spreekkoren als ‘Er zijn geen scholen meer in Gaza, alle kinderen zijn dood’.
Niet alleen de politici laten zich meeslepen door de emoties van het moment: ook sommige media raken hun neutraliteit kwijt. Gerri Eickhoff, bezig aan zijn laatste jaar als redacteur en verslaggever van het NOS Journaal, zet de toon met een pathetisch privéverslag over het verdriet van een joodse vriend. De enige reporter die zijn hoofd koel houdt en beelden laat zien van Israëlische voetbalsupporters die zich als hooligans gedragen, is de 16-jarige YouTube-vlogger Bender. En het zal waarschijnlijk aan de datum liggen (7 november is de datum van de Kristallnacht uit 1938 en het is een maand na de herdenking van de ongekende Hamas-aanslag in 2023) maar ook burgemeester Femke Halsema heeft zichzelf niet in de hand en noemt wat gebeurd is een ‘pogrom’. Daarmee gooit ze onbedoeld olie op het vuur dat als een Olympische fakkel wordt overgenomen door Frits Barend, Rob Oudkerk, Leon de Winter, Wierd Duk en de andere verzetsstrijders in de vijfde colonne-estafette van De Telegraaf (goed ná de oorlog). Ze heeft al gauw spijt van die uitspraak, en terecht. Het is namelijk bij lange na geen pogrom in de strikte betekenis van het woord. Een pogrom is een van rijkswege georganiseerde, gewelddadige aanval op een specifieke etnische of religieuze groep, vaak met de intentie van grootschalige vernietiging, waarbij eigendommen worden geplunderd en mensen worden gedood. Om het in voetbaltermen af te sluiten: Ajax wint met 5-0, maar Amsterdam en Nederland zijn niet opgewassen tegen de blufpoker, het intimidatie-catenaccio en de ontregelmachine in de propagandatactiek van de Mossad. En de beste samenvatting komt van Lotfi El Hamidi, redacteur van De Groene Amsterdammer en ex-chef opinie van de NRC: ‘Je kunt je lezers ook meenemen in je twijfels over de dingen die je niet zeker weet, dat is óók journalistiek’.
Copyright Peter Bonder.